Wrażliwe dane, jak chronić prywatność w sieci - pierwsze zajęcia
Zajęcia odbyły się 6 października 2025r., z uczniami klas Va, VI i VIIIb.
Zajęcia poświęcone były zagadnieniom ochrony prywatności w Internecie oraz bezpieczeństwa danych osobowych, w tym danych wrażliwych. Ich głównym celem było uświadomienie uczniom, jak istotne jest odpowiedzialne postępowanie z informacjami o sobie i innych w środowisku cyfrowym.
Podczas lekcji uczniowie poznali zasady tworzenia silnych haseł, nauczyli się rozróżniać bezpieczne i niebezpieczne hasła oraz zrozumieli, dlaczego stosowanie odpowiednich zabezpieczeń jest kluczowe dla ochrony danych. Omówiono elementy silnego hasła – długość, różnorodność znaków, unikanie prostych słów – oraz dobre praktyki związane z bezpieczeństwem, takie jak nieudostępnianie haseł, korzystanie z menedżerów haseł i regularna ich zmiana. Uczniowie poznali również skutki zaniedbań w tym zakresie, m.in. możliwość kradzieży konta lub wycieku danych.
Kolejnym ważnym elementem lekcji było zrozumienie, czym są dane osobowe i dane wrażliwe. Uczniowie poznali przykłady szczególnych kategorii danych, takich jak informacje o zdrowiu, przekonaniach religijnych i politycznych, pochodzeniu etnicznym czy dane biometryczne. Podkreślono, że tego typu dane wymagają szczególnej ochrony, a ich ujawnienie może prowadzić do poważnych konsekwencji.
Zajęcia rozpoczęły się od krótkiej debaty, w której uczniowie dzielili się refleksjami na temat informacji, jakie udostępniają o sobie w Internecie. Następnie każdy z nich zapisał na karteczce, co uważa za swoją największą tajemnicę lub dane, których nigdy nie chciałby ujawnić. Ćwiczenie to miało na celu wzbudzenie refleksji nad wartością prywatnych informacji oraz zagrożeniami wynikającymi z ich nieostrożnego ujawniania. W trakcie dyskusji uczniowie wymieniali przykłady danych, które mogą być szczególnie wrażliwe, np. nieudane zdjęcia, pamiętniki, hasła do kont w grach, czy informacje o zdrowiu.
Następnie uczniowie pracowali w grupach, tworząc mapy myśli (asocjogramy), w których wpisywali, co rozumieją przez pojęcie „dane wrażliwe”, jakie są źródła oszustw internetowych, jak powinno wyglądać silne hasło i w jaki sposób można chronić swoje dane. Wyniki prac grupowych zostały zaprezentowane na forum klasy, co sprzyjało wymianie doświadczeń i pogłębieniu wiedzy.
W kolejnej części zajęć uczniowie obejrzeli filmy edukacyjne: „Dane osobowe – definicja, RODO w praktyce”, „Co to jest RODO?”, „Najczęstsze oszustwa internetowe” oraz „Prawdziwe konsekwencje oszustw online”. Po projekcji odbyła się rozmowa na temat treści filmów, w trakcie której uczniowie omawiali przykłady realnych zagrożeń oraz sposoby ich unikania. Nauczyciel zwrócił uwagę na znaczenie zasad tworzenia silnych haseł oraz konieczność ostrożnego udostępniania danych w różnych sytuacjach – zarówno w Internecie, jak i w kontaktach z instytucjami.
Na zakończenie lekcji nauczyciel zaprezentował generator haseł oraz stronę internetową howsecureismypassword.net, która pokazuje przybliżony czas potrzebny do złamania danego hasła. Uczniowie samodzielnie tworzyli własne przykłady mocnych haseł, składających się z co najmniej ośmiu znaków, w tym liter, cyfr i symboli specjalnych. Ćwiczenie to w praktyczny sposób pokazało im, jak różne kombinacje wpływają na bezpieczeństwo kont i danych.
Efektem końcowym zajęć było zwiększenie świadomości uczniów w zakresie ochrony prywatności i danych osobowych. Uczniowie potrafią rozpoznać sytuacje bezpieczne i niebezpieczne w sieci, wiedzą, jak chronić swoje dane, oraz potrafią tworzyć silne, bezpieczne hasła. Lekcja przyczyniła się do kształtowania postawy odpowiedzialności za własne informacje i szacunku dla prywatności innych osób.
22